Litwa, jesteśmy liderami!

Litwę wyróżniają niezwykle surowe wymogi środowiskowe, mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem ściekami.

W ostatnich latach nasz kraj wprowadził ambitne przepisy, aby zapewnić maksymalne oczyszczenie ścieków bytowych i przemysłowych przed ich uwolnieniem do środowiska. Litwa jest uważana za jeden z wiodących krajów w Europie w dziedzinie gospodarki ściekowej.

Osiągnięcia te nie tylko przyczyniają się do poprawy czystości środowiska, ale także wzbudzają dumę z innowacyjności i przemysłu kraju.

Najsurowsze wymagania dotyczące gospodarki ściekowej na Litwie

Litwa ma jedne z najwyższych standardów oczyszczania ścieków w Europie. Od listopada 2019 roku weszły w życie przepisy Rozporządzenia w sprawie Gospodarki Ściekami, które stanowią, że mogą być instalowane tylko takie oczyszczalnie ścieków, które będą oczyszczać związki azotu i fosforu zgodnie z ustalonymi normami. Ma to na celu ograniczenie eutrofizacji (zakwitu) zbiorników wodnych i ochronę wód gruntowych. Aby osiągnąć ten sam cel, od 2019 roku obowiązują bardziej rygorystyczne wymagania dotyczące oczyszczania ścieków dla wszystkich nowo instalowanych obiektów.

Modernizacja starych obiektów do roku 2030.

Zgodnie z rozporządzeniem, od 2030 roku wszystkie indywidualne oczyszczalnie ścieków będą musiały zapewnić usuwanie azotu i fosforu ze ścieków. Oznacza to, że właściciele starszych systemów będą musieli je zmodernizować lub unowocześnić, aby spełnić nowe kryteria środowiskowe. Ekologiści już apelują do mieszkańców, aby nie zwlekali – namawiają ich do wymiany nieefektywnych szamb na nowoczesne oczyszczalnie biologiczne.

Zakaz stosowania nieefektywnych szamb.

Litwa nie będzie dłużej tolerować (i od dawna nie toleruje) praktyki gromadzenia ścieków w prostych szambach lub odprowadzania ich do gruntu bez odpowiedniego oczyszczenia. Urzędnicy ochrony środowiska, po stwierdzeniu, że na terenie obiektu działa tylko proste szambo (bez aktywnego oczyszczania biologicznego), mogą nakazać jego wykopanie i zastąpienie certyfikowanym urządzeniem. To rygorystyczne podejście gwarantuje, że nieoczyszczone lub niecałkowicie oczyszczone ścieki nie przedostaną się do środowiska.

Surowe wymogi i nadzór nad ich wdrażaniem gwarantują, że na Litwie stosowane są wyłącznie wydajne i nowoczesne rozwiązania w zakresie oczyszczania ścieków. Tworzy to wartość dodaną dla środowiska i przyczynia się do poprawy czystości zbiorników wodnych w całym kraju.

Osiągnięcia i przywództwo w Europie

Dzięki konsekwentnej polityce Litwa jest dziś uznawana za jeden z czołowych krajów Unii Europejskiej w dziedzinie gospodarki ściekowej. Ocena wdrażania dyrektywy w sprawie ścieków komunalnych, przeprowadzona przez Komisję Europejską, wykazała, że system odprowadzania ścieków pierwotnych (sieci kanalizacyjne) na Litwie spełnia już 100% wymogów UE, a wymagania dotyczące oczyszczania wtórnego (biologicznego) są realizowane w 98%. Nawet oczyszczanie trzeciorzędne (zaawansowane), obejmujące takie procesy jak usuwanie azotu i fosforu, osiągnęło poziom 85%, przewyższając wiele innych krajów. Pod względem tych wskaźników Litwa plasuje się w czołówce – obok Czech, Węgier i Słowacji.

W 2012 roku 93% wszystkich zebranych ścieków na Litwie zostało prawidłowo oczyszczonych, podczas gdy w 2002 roku odsetek ten wynosił zaledwie 21%. Ten wzrost został osiągnięty dzięki inwestycjom w nowe sieci kanalizacyjne i oczyszczalnie, zwłaszcza przy wsparciu funduszy UE. Takie wyniki pokazują, że surowe wymagania przynoszą wymierne korzyści dla środowiska – w bardzo krótkim czasie Litwa dogoniła, a nawet prześcignęła stare kraje pod względem efektywności oczyszczania ścieków.

Utworzono System Informacji o Gospodarce Ściekami (WMIS), w którym mieszkańcy mogą rejestrować swoje obiekty, a odpowiedzialne instytucje monitorują ich stan techniczny. To pokazuje, że Litwa nie tylko ustanawia surowe przepisy, ale także innowacyjnie decyduje, jak zapewnić ich wdrożenie w praktyce.

Takie osiągnięcia przyniosły Litwie międzynarodowe uznanie. Możemy śmiało powiedzieć, że nasz kraj stał się przykładem tego, jak w krótkim czasie osiągnąć wysoki poziom gospodarki ściekowej, łącząc ścisłą kontrolę z nowoczesnymi technologiami.

Jak radzą sobie sąsiedzi? Porównanie Litwy i Polski.

Surowe wymagania i zaawansowana infrastruktura na Litwie wyróżniają nas w regionie. Dla porównania warto spojrzeć na sąsiednią Polskę, gdzie sytuacja w zakresie gospodarki ściekowej od dawna jest gorsza. Doświadczenia Polski pozwalają nam ocenić postęp Litwy. Na wielu obszarach wiejskich w Polsce najpowszechniejszą metodą gospodarki ściekowej są szczelne zbiorniki retencyjne (szamba) lub szamba z polem rozsączającym. Niestety, metody te nie zawsze gwarantują właściwe oczyszczanie. Dane z audytów pokazują, że w niektórych polskich gminach nawet 80–99% wszystkich ścieków bytowych trafiało do środowiska bez oczyszczenia. Oznacza to, że zanieczyszczenia z takich nieefektywnych systemów trafiają bezpośrednio do wód gruntowych i strumieni.

Chociaż liczba indywidualnych oczyszczalni ścieków w Polsce wzrosła w ciągu ostatniej dekady, około 63% z nich nadal składa się z prostych szamb z polami filtracyjnymi. Eksperci ostrzegają, że takie rozwiązania infiltracyjne stanowią poważne zagrożenie dla wód powierzchniowych i podziemnych – w istocie są one niedostatecznie oczyszczane, ponieważ zanieczyszczenia są tylko częściowo zatrzymywane w glebie.

Z powodu braku kontroli nie jest jasne, czy takie obiekty w ogóle spełniają jakiekolwiek normy. Nieprzypadkowo niektóre kraje UE (takie jak Francja) zakazały montażu nowych szamb z polami absorpcyjnymi po tym, jak badania wykazały pogorszenie jakości wód gruntowych na tych obszarach.

Sytuacja na Litwie.

Tymczasem na Litwie infiltracja nieoczyszczonych ścieków jest już niedozwolona – takie przestarzałe rozwiązania są w naszym kraju uważane za niedopuszczalne z punktu widzenia ochrony środowiska. Organy ochrony środowiska jednoznacznie wskazują, że nawet certyfikowany szambo wyprodukowane za granicą bez napowietrzania może zostać uznane za nieodpowiednie do eksploatacji na Litwie zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Mieszkańców działek, na których działają szamba, wzywa się do ich demontażu i zainstalowania nowoczesnej biologicznej oczyszczalni ścieków. W ten sposób Litwa zapobiega potencjalnym problemom ekologicznym, z którymi wciąż borykają się jej sąsiedzi.

Nawet w zakresie oczyszczania ścieków komunalnych Polska pozostaje w tyle. UE wymaga, aby oczyszczalnie w większych miastach usuwały azot i fosfor, ale Polska od dawna stosuje ten przepis tylko do bardzo dużych miast. Na wniosek Komisji Europejskiej Polska musiała zmienić swoje podejście i wdrożyć wzmocnione usuwanie substancji biogennych we wszystkich aglomeracjach powyżej 10 tysięcy mieszkańców. Opóźnienia te oznaczały, że Polska nie wdrożyła jeszcze w pełni wszystkich warunków dyrektywy w sprawie ścieków komunalnych, podczas gdy Litwa osiągnęła już wówczas wysoki poziom zgodności.

Innymi słowy, postęp Litwy w zakresie gospodarki ściekowej przewyższył osiągnięcia nawet jej znacznie większego sąsiada.

Porównanie z Polską podkreśla postęp, jaki poczyniła Litwa. Nowa generacja technologii i surowe przepisy w naszym kraju pozwalają nam uniknąć problemów, z którymi wciąż borykają się nasi sąsiedzi. To uzasadnia reputację Litwy jako regionalnego lidera w dziedzinie ochrony środowiska.

Zaawansowane rozwiązania litewskie i wkład producentów.

Surowe wymagania nie tylko chronią środowisko, ale także sprzyjają rozwojowi lokalnej myśli inżynieryjnej i przemysłu. Na Litwie działa wiele firm specjalizujących się w projektowaniu i produkcji oczyszczalni ścieków. Litewscy producenci są cenieni za wysoką jakość swoich rozwiązań, a ich produkty spełniają zarówno krajowe, jak i międzynarodowe normy.

Oczyszczalnie ścieków zaprojektowane na Litwie są certyfikowane zgodnie z najsurowszymi normami Unii Europejskiej, takimi jak norma EN 12566-3, która ma zastosowanie do biologicznych oczyszczalni ścieków o małej wydajności. Oznacza to, że spełniają one wysokie wymagania dotyczące efektywności oczyszczania i trwałości. Kraj ten jest uznawany na arenie międzynarodowej za jednego z liderów w dziedzinie technologii oczyszczania ścieków, a ta reputacja opiera się właśnie na jakości litewskich oczyszczalni.

Nowoczesne litewskie oczyszczalnie ścieków charakteryzują się wyjątkowo wysokim stopniem oczyszczania. Systemy najnowszej generacji są w stanie usunąć do 98–99% zanieczyszczeń (substancji organicznych, azotu, fosforu) ze ścieków bytowych. Przykładowo, seria oczyszczalni ścieków „Deimantas” , produkowanych przez litewską firmę Diamodus, osiąga skuteczność oczyszczania ścieków sięgającą 99%. Taki wynik znacznie przewyższa minimalne wymagania (np. na Litwie obowiązuje norma, że zawartość azotu musi wynosić <25 mg/l, a fosforu <5 mg/l) i gwarantuje, że oczyszczona woda praktycznie nie ma już negatywnego wpływu na środowisko.

Litewscy producenci projektują swoje urządzenia tak, aby działały niezawodnie w różnych warunkach. Dobry sprzęt musi być dostosowany zarówno do wysokiego poziomu wód gruntowych, jak i do surowszego klimatu lub silnie obciążonej gleby (np. pod podjazdem). Jest to szczególnie ważne na Litwie, gdzie w niektórych miejscach wody gruntowe znajdują się blisko powierzchni – wysokiej jakości sprzęt gwarantuje bezpieczne oczyszczanie ścieków nawet w trudnych warunkach.

Taka dbałość o lokalne warunki buduje zaufanie i pozwala mieszkańcom wybierać litewskie produkty, mając pewność, że są one wytwarzane z uwzględnieniem specyfiki naszego środowiska.

Eksport i uznanie międzynarodowe: Rozwiązania w zakresie oczyszczania ścieków opracowane przez litewskie firmy są z powodzeniem wdrażane nie tylko w kraju, ale i za granicą. Litewski sprzęt jest eksportowany do krajów sąsiednich i Skandynawii – dostarczany na przykład do Polski, Łotwy i Norwegii.

To dowodzi, że kompetencje litewskich producentów są uznawane i konkurencyjne na rynku międzynarodowym. Fakt, że nawet większe kraje, takie jak Polska, importują litewski sprzęt czyszczący, świadczy o ich wysokiej jakości i innowacyjności.

Jesteśmy dumni, że sprzęt wyprodukowany na Litwie pomaga rozwiązywać problemy związane z gospodarką ściekową w innych częściach świata.

Podsumowując, surowa polityka ochrony środowiska i zaawansowane rozwiązania inżynieryjne pomogły Litwie stać się liderem w dziedzinie oczyszczania ścieków w regionie. Nasz kraj nie tylko spełnia, ale wręcz przewyższa międzynarodowe wymogi, a litewscy producenci, tacy jak UAB Diamodus , tworzą innowacje, z których możemy być dumni.

To inspirujące i stanowi wspaniały przykład dla innych krajów – mimo że Litwa jest małym krajem, może przewodzić w zapewnianiu czystego środowiska dla obecnych i przyszłych pokoleń.

Masz pytania? Skontaktuj się z zespołem Diamodus – skonsultujemy, doradzimy i pomożemy Ci wybrać rozwiązanie najbardziej odpowiednie dla Twoich potrzeb.

+37063806068, info@diamodus.lt , www.diamodus.lt